Bu Kanunla memur, kontratlı işçi, memur emeklileri ile öbür emeklilere % 30 artırım yapılmasının yanında birçok kritik düzenlemeye yer verilmiştir. Yapılan düzenleme ile getirilen haklara aşağıda beş başlıkta yer verilmiştir.
1- En düşük emekli maaşına düzenleme getirildi
Yapılan düzenleme ile 5510 sayılı Toplumsal Sigortalar ve genel sıhhat Sigortası Kanununun ek 19 uncu hususunun birinci fıkrasında yer Meydan “3.500” ibaresi “5.500” halinde değiştirilmiştir.
Buna nazaran emeklilere yapılacak en düşük maaş 5.500 TL’ye yükseltilmiştir.
2- SSK ve Bağ-Kur emekli maaşlarına % 30 oranında artırım yapılmıştır
5510 sayılı Kanuna eklenen süreksiz 92 nci unsur ile 5510 sayılı Kanunun 4 üncü hususunun birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalı ve hak sahiplerine (SSK ve Bağ-Kurlular); 2023 yılı başından Evvel bağlanmış gelir ve aylıklar ile 2023 yılında bağlanacak malullük, yaşlılık yahut mevt aylıklarının bu Kanunun 27 nci, 29 uncu, 33 üncü ve süreksiz 2 nci hususlarına nazaran 2023 yılı Ocak ayı prestijiyle hesaplanan aylık meblağları evrak bazında ödenmesi gereken ölçü temel alınmak kaydıyla 2023 yılı Ocak ayından geçerli olmak üzere %30 oranında artırılmıştır.
Yapılan düzenleme üstte belirtilen formda artırılan gelir ve aylıklar, 2023 yılı Ocak ayında bu hususta belirtilen artış dışında 55 inci hususa nazaran ayrıyeten artırılmayacaktır.
Görüleceği üzere daha Evvel SSK ve Bağ-Kur emeklilerine enflasyon oranında artış yapılırken yapılan düzenleme ile % 30 oranında artırım yapılmıştır. Bu düzenlemenin süreksiz husus ile bir kereye mahsus yapıldığını da Anlatım etmek isteriz. Lakin Yine yasal düzenlemelerle enflasyon oranının üzerinde SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin maaşlarına artırım yapılmasına Mani bulunmamaktadır.
3- Patronlara Kıymetli fiyatlarda katkı sağlandı
5510 sayılı Kanuna eklenen süreksiz 93 üncü unsur ile 5510 sayılı Kanunun 4 üncü unsurun birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları kararları uygulanan sigortalıları çalıştıran patronlarca;
a) 2022 yılının birebir ayına ait Kuruma verilen aylık prim ve hizmet dokümanlarında yahut muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime temel günlük çıkarı 250 Türk lirası ve altında bildirilen sigortalıların Yekün prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2023 yılında cari aya ait verilen aylık prim ve hizmet evraklarında yahut muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ait Yekün prim ödeme gün sayısının,
b) 2023 yılı içinde birinci kere bu kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ait Yekün prim ödeme gün sayısının,
2023 yılı Ocak ila Haziran ayları/dönemi için günlük 13,33 Türk lirası ile çarpımı sonucu bulunacak meblağ, bu patronların Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilir ve bu fiyat İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanır. Fakat (a) bendinde belirtilen prime temel günlük kar meblağı 6356 sayılı kanun kararları uyarınca toplu Amel mukavelesine tabi Özel dal patronlarına ilişkin işyerleri için 500 Türk lirası olarak temel alınır.
Bu unsur kapsamında dayanaktan yararlanılacak ayda/dönemde, 2022 yılı Ocak ila Aralık aylarında/döneminde aylık prim ve hizmet evrakı yahut muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4 üncü hususun birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında bildirimde bulunulması halinde bu husus kararları uygulanmaz.
Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir isim ve unvan altında ya da bir Amel ünitesi olarak açılması yahut Yönetim ve denetimi elinde bulunduracak formda direkt yahut dolaylı paydaşlık bağlantısı bulunan şirketler ortasında istihdamın kaydırılması, Şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi üzere İşsizlik Sigortası Fonu katkısından yararlanmak maksadıyla muvazaalı süreç tesis ettiği anlaşılan yahut sigortalıların prime temel çıkarlarını 2023 yılı Ocak ila Haziran ayları/dönemi için Kuruma bildirmediği yahut Noksan bildirdiği tespit edilen işyerlerinden İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanan fiyat, gecikme cezası ve gecikme artırımıyla Birlikte Geri alınır ve bu işyerleri hakkında bu unsur kararları uygulanmaz. Lakin, ilgili ayda 2023 yılı Ocak ila Haziran aylarına/dönemine ilişkin aylık brüt minimum fiyatın onda birini geçmeyecek fiyatta Noksan prime temel yarar bildirimi yapıldığının tespiti durumunda Kurumca yapılacak ihtar üzerine on beş günlük müddet içinde Laf konusu eksikliği gideren işyerleri hakkında bu husus kararları uygulanmaya devam eder.
İşverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili 2023 yılı Ocak ila Haziran aylarına/dönemine ilişkin aylık prim ve hizmet evraklarını yahut muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini yasal mühleti içerisinde vermediği, sigorta primlerini yasal müddetinde ödemediği, kontrol ve denetimle misyonlu memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde çalıştırdığı şahısları sigortalı olarak bildirmediği yahut bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı durumlarının tespit edilmesi, Kuruma prim, idari Nakit cezası ve bunlara ait gecikme cezası ve gecikme artırımı borcu bulunması hallerinde bu unsurun birinci fıkrasının (b) bendine ait kararlar uygulanmaz. Lakin Kuruma olan prim, idari Nakit cezası ve bunlara ait gecikme cezası ve gecikme artırımı borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48 inci hususuna nazaran tecil ve taksitlendiren patronlar bu tecil ve taksitlendirme devam ettiği sürece anılan fıkra kararından yararlandırılır. Bu unsurun uygulanmasında bu Kanunun ek 14 üncü unsuru kararları uygulanmaz.
Birinci fıkranın (a) bendinin uygulanmasında, bir evvelki yılın birebir ayına ait olarak aylık prim ve hizmet dokümanı yahut muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilmemiş olması halinde bildirim yapılmış takip eden birinci aya ait aylık prim ve hizmet evrakındaki yahut muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki bildirimler temel alınır. 2022 yılından Evvel bu kanun kapsamına alınmış lakin 2022 yılında sigortalı çalıştırmamış işyerleri hakkında birinci fıkranın (b) bendi kararları uygulanır.
Sigortalı ve patron paylarına ilişkin sigorta primlerinin Devlet tarafından karşılandığı durumlarda patronun ödeyeceği sigorta priminin İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanacak meblağdan az olması halinde yalnızca sigorta prim borcu kadar mahsup süreci yapılır.
3213 sayılı Kanunun ek 9 uncu hususu uyarınca fiyatları taban fiyatın iki katından az olamayacağı karara bağlanan “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar için birinci fıkranın uygulanmasında (a) bendi uyarınca belirlenecek günlük yarar 667 Türk lirası olarak ve 2022 yılının tıpkı ayına ait Kuruma verilen aylık prim ve hizmet evraklarında yahut muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen prim ödeme gün sayısının yüzde 50’sini geçmemek üzere, 2023 yılında cari aya ait verilen aylık prim ve hizmet evraklarında yahut muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ait Yekün prim ödeme gün sayısı dikkate alınır.
Bu unsur kararları, 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde sayılan halk yönetimlerine ilişkin takım ve durumlarda 4 üncü unsurun birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan sigortalılar için uygulanmaz.
4734 sayılı Kanunun 2 nci hususunun birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan yönetimler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve kontratında fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında işçi sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının yönetimde kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için bu hususun birinci fıkrası uyarınca İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak meblağlar bu yönetimlerce patronların hak edişinden kesilerek Türkiye İş Kurumuna iade edilir.
2023 Ocak ila Haziran aylarına/dönemine ait yasal müddeti dışında Kuruma verilen aylık prim ve hizmet evraklarında yahut Hazine ve Maliye Bakanlığına verilecek muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalılar için bu husus kararları uygulanmaz.
Bu unsurun uygulanmasına ait yordam ve temeller Çalışma ve Toplumsal Emniyet Bakanlığı ve Türkiye İş Kurumunun görüşleri alınmak suretiyle Kurum tarafından belirlenir.”
4- Koronavirüs (Covid-19) sebebiyle yükümlülüklerini vaktinde yerine getiremeyenlere yeni imkanlar sağlandı
Yapılan düzenlemeye nazaran, 5510 sayılı Kanuna eklenen süreksiz 94 üncü husus ile 4447 sayılı Kanunun süreksiz 29 uncu ve süreksiz 32 nci unsurları kararlarından yararlanan patronlar tarafından Kuruma sigortalılar ismine Noksan bildirilen günlere ait ek nitelikteki muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin/aylık prim ve hizmet dokümanlarının patronun Kuruma müracaat tarihini takip eden aybaşından itibaren üç ay içinde verilmesi ve muhteviyatı primlerin de tıpkı müddette ödenmesi halinde, Laf konusu yükümlülükler mühleti içerisinde yerine getirilmiş sayılır. Bu unsurun yürürlük tarihine kadar bu kapsamda Tahsil edilmiş primler ve idari Nakit cezaları iade yahut mahsup edilemez. Bu hususun uygulanmasına ait yöntem ve asıllar Kurumca belirlenir.
5- Memur ve kontratlı işçi maaşlarına 1/1/2023-30/6/2023 ortasında % 30 artırım yapılacak
Yapılan düzenleme ile 375 sayılı kanun Kararında Kararnameye eklenen süreksiz 43 üncü hususa nazaran; “4688 sayılı Kanuna nazaran düzenlenen halk Vazifelilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Toplumsal Haklara Ait 2022 ve 2023 Yıllarını Kapsayan 6. Devre Toplu Mukavelenin İkinci Kısım Birinci Kısmının 5 inci, 6 ncı, 7 nci ve 8 inci hususları uyarınca 1/1/2023-30/6/2023 devrine ait katsayılar, mukavele fiyatı artış oranları, fiyat tavanları ve ortalama fiyat toplamı üst sonuna uygulanacak artış oranı %30 olarak uygulanır. Hazine ve Maliye Bakanlığı bu unsur kapsamında katsayıları, kontrat fiyatı artış oranlarını, fiyat tavanlarını ve ortalama fiyat toplamı üst sonunu Laf konusu artış oranına Müsait olarak belirler ve duyurur.”
Yapılan bu düzenleme sonrasında Hazine ve Maliye Bakanlığınca Mali ve Toplumsal Haklara Ait Genelge yayımlanarak maaş katsayıları ile kontrat tavanları belirlenecektir. Ayrıyeten, kıdem tazminatı tavanı ile mal beyanına temel tutulacak şube müdürü maaşı da bu Genelge ile belirlenecektir.
Yorum Yok