Kahramanmaraş’ta gerçekleşen ve tesirlerinin Malatya, Sivas, Elazığ, Osmaniye, Gaziantep, Adıyaman, Hatay, Kilis, Adana, Şanlıurfa ve Diyarbakır’ın da yaşadığı 7.7’lik ve 7.6’lık sarsıntıların akabinde uzmanlar, yaşanan Aka zelzelelerin Öbür noktaları da tetiklediği görüşünü paylaştı.
Merkez üssü Kahramanmaraş olan ve 10 vilayette Aka yıkıma neden olan sarsıntıların akabinde 7 bini aşkın artçı sarsıntı yaşandı.
Jeoloji mühendisi Prof. Dr. Süleyman Pampal, deprem tehlikesi altındaki bölgelerin nereler olduğuna ait soruları yanıtladı.
Pampal özetle şunları söyledi:
“Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin Aka yıkıma yol açtığı Hatay’da, Hatay’ın şimal ve içini ilgilendiren zelzele oldu.
Güneye hakikat Ölüdeniz fayı devam ediyor. Ölüdeniz fayı Hatay’dan itibaren Suriye hududunda Kızıldeniz üzerinden Lübnan ve İsrail Körfezi’nin geçip Kızıldeniz’e kadar devam eden bir fay. Yıkıcı zelzele yaratma mümkünlüğü yüksek olan bir fay. Mısır iç Ortadoğu’da Fazla Önemli hasarlara neden olmuş. O bakımdan tehlike büsbütün geçti diyemeyiz.
Hatay geçmişe dayanan Güçlü kültürüyle, doğal güzellikleriyle gözbebeği olan bir ilimiz. Kahramanmaraş zelzelesi ile yıkıldı. Hatay sarsıntısı ile ger kalan kısımlar da yıkıldı. Ölüdeniz sarsıntısı ile Yine kırılırsa Hatay Yine etkilenecek. Onun için ivedilikle Hatay için planlama ve çalışmalar yapılmadan birebir bölgeye emsal Bina sistemleriyle devam etmek Fazla hakikat olmaz. Hatay önümüzdeki periyotta de maalesef yıkıcı zelzelelere maruz kalacaktır. Bu bakımdan rahatlamak hakikat değil.
“ZEMİNE Müsait BİNA YAPILMALI”
Kırılan 400 kilometrelik kısım yani Çetinkaya’dan Hatay’a kadar olan kısım Kahramanmaraş merkez olmak üzere, Adıyaman, Kahramanmaraş, Hatay. Bu fayın kırılan kısmı bir daha kırılmayacak. Asırlarca güç biriktirecek. Kahramanmaraş’ta yapılaşmaya başlanabilir. Lakin misal duyarlıklıkla başlanabilir.
Bu yıkımların Biricik nedeni zelzelenin uzun periyodik olması değildi, sarsıntının yüksek ivmeli olması değildi alüvyal taban üzerine kurulmuş yerler olması idi. Biz betonarme, Fazla katl, ağır yapıyı ivmeyi üçle dörtle çarpacak alüvyal yerlere yapıyoruz üstelik zelzele yönetmöeliklerine Müsait olmayacak halde inşa ediyoruz. Sonra da yıkıldık diye “Ah vah” ediyoruz. Bu bile bile lades.
Bu kentlerin bulunduğu bölgede tabi ki yapılaşılacak. Yerleşim olacak. Lakin bu alüvyal ovaların üzerine 3-4 sert geçmeyen, hafif, zelzeleye güçlü yapılar yapılmalı. Zelzelede tabanın doğal salınım dönemi dediğimiz bir tipini yapmak için geçen mühletle, yapının doğal salınım dönemi dediğimiz bir sefer sallanması için geçen vaktin saniye cinsinden tarifidir doğal salınım peridyodu. Bunlar birbiriyle çakışırsa Bina rezonansa girer. Alüvyal değil kaya yerlerin üzerine kurulmalı.
Gruplar kurulmalı, arazi çalışmaları yapılmalı, Numuneler test edilmeli, taban etüdleri gerçek yapılmalı, raporlanmalı, Müsait yere gerçek proje prensibine uyulmazsa tekrar yaşarız. istikbal jenerasyonlar için bu kültürü oluşturmalıyız. Kentlerin birçoklarının altında etkin faylar var.
Bir de kuzeyde ikinci 7,6’lık sarsıntısı yaratan fayın Çabucak kuzeyinde Nurhak civarında onunla kesişen Malatya fayı var. Orada da gerilim ağırlaşması Mevcut o faya kuzeye gerçek gidiyor sonra sağa dönüyor Ovacık fayı olarak devam ediyor. Karlıova-Erzincan ortasındaki Yedisu fayı 1784’te kırılmış, orası ve Bingöl civarında kırılmamış birkaç modül daha var.
Arap levhası kuzeye hakikat itiyor, Anadolu’yu sıkıştırıyor. Kabuk kalınlaşıyor. 40 km kalınlığında bir kabuğa sahip o bölge. Kuzey-güney taraflı sıkışma, Aksi faylar en Aka zelzeleleri yaratır. Güneydoğu Anadolu bindirmesinin uç kısmı Hakkari’den geçiyor. Hakkari’de de zelzele tehlikesi yüksek. Türkiye’nin zelzele tehlikesi olmayan Biricik santimetrekaresi yok.
BÖLGEDE TSUNAMİ TEHLİKESİ Mevcut MI?
1500 km’yi bulan bir şimal Anadolu fayı var. 1000 km’den daha uzun bir şark Anadolu fayı var. batı Anadolu’da Ege graben sistemi dediğimiz faylar Muğla, Antalya, İzmir, Manisa, Balıkesir, Çanakkale, Bursa, Uşak, Kütahya, Denizli, Afyon buraların hepsi olağan fayların tesirinde.
Türkiye’de zelzele olmayacak yer yok. Ölüdeniz fayının güneye gerçek kırılma ihtimali daha yüksek. Denizaltında levha hududundaki bir harekette Tsunami tesiri ve tehlikesi Laf konusu olur. Kıbrıs yayında, deniz içinde zelzele olursa Tsunami o zmn Laf konusu olur ve Tsunami’den insanların kurtulması daha kolay. zelzele üzere saniyeler içinde gelmiyor. 15-20 dakikanız Mevcut kurtulmak için.
Tsunami olacaksa Ege ve Akdeniz’de olabilir. Afrika levhası ile Anadolu, batıda da Avrasya levhasının hududunda oluşacak 8 ve üzeri sarsıntılarda Laf konusu olur.”
Yorum Yok