– Yükseköğretim Konseyi (YÖK) Lideri Prof. Dr. Erol Özvar, Kovid-19 salgınının harika kaidelerine Karşın 2020-2021 eğitim öğretim yılında yükseköğretim kurumlarının evvelki yıla göre bilgilerinde güzelleşmeler gözlemlendiğini belirterek, “Salgınının Olumsuz tesirlerine Karşın Yurt dışı kurumlarla ortak yürütülen proje sayısında yüzde 38’lik artış gerçekleşti. Desteklenen Ar-Ge projesi sayısı 9 bin 15’ten 12 bin 305’e ulaştı.” dedi.
YÖK tarafından üniversitelerin aktiflik alanlarına ait süreçlerini şeffaflık ve hesap verebilirlik prensibi doğrultusunda yürütmesine katkı sunmak maksadıyla hazırlanan 2022 Yılı Üniversite İzleme ve Kıymetlendirme Raporları yayımlandı.
2022 yılı Üniversite İzleme ve Kıymetlendirme genel Raporu, “https://www.yok.gov.tr/yayinlar/yayinlarimiz” adresinden, 199 üniversiteye ilişkin izleme ve kıymetlendirme raporları ise “https://www.yok.gov.tr/universiteler/izleme-ve-degerlendirme-raporlari” internet adresinden kamuoyunun erişimine açıldı.
Üniversite İzleme ve Kıymetlendirme Çalışması kapsamında her bir üniversiteye ilişkin “Üniversite İzleme ve Kıymetlendirme Raporu” ve bu raporların tahlil sonuçlarını içeren “Üniversite İzleme ve Kıymetlendirme genel Raporu” olmak üzere iki farklı rapor kamuoyunun erişimine açıldı.
“Üniversite İzleme ve Kıymetlendirme Çalışması” ile üniversitelerin yürüttüğü çalışmaları kapsayan “eğitim ve öğretim”, “araştırma-geliştirme, proje ve yayın”, “uluslararasılaşma” ile “topluma hizmet ve toplumsal sorumluluk” Temel alanlarında 45 gösterge belirlendi.
Türkiye’nin kendine mahsus kuralları dikkate alınarak belirlenen göstergeler aracılığıyla üniversitelerin kuvvetli istikametlerinin ortaya konulması ve gelişime Aleni alanlarının desteklenmesi amaçlanıyor.
– “Veri temelli, ispata dayalı değerlendirmelerin yapılabilmesine İmkan sağlamayı amaçlıyoruz”
YÖK Lideri Prof. Dr. Erol Özvar, AA muhabirine, 2022 yılı Üniversite İzleme ve Kıymetlendirme genel Raporu sonuçlarını kıymetlendirdi.
Raporun yükseköğretim sistemine ne Cin katkılar sağlamasını hedeflediklerine ait soruya karşılık Özvar, “kamu siyaseti 4.0” olarak Tanım edilen bilgi temelli, delile dayalı yaklaşımların süratle Ehemmiyet kazandığına işaret ederek, bilgi temelli yaklaşımın, ispata dayalı siyasetlerin uygulanmasına taban hazırladığını, Çeşitli üst siyasetlerin planlanmasından uygulanmasına ve sonuçlarının takibine kadar birçok basamakta referans oluşturduğunu anlattı.
YÖK olarak bu Yıl uygulamaya koydukları “Büyük Bilgi Projesi”nin de bu yenilik anlayışına dayandığını anlatan Özvar, projenin bir bileşeni olarak “Üniversite İzleme ve Kıymetlendirme Çalışması”nı yürüttüklerini söyledi.
Üniversitelerin, eğitim ve öğretim faaliyetlerini en üst düzeyde yürüten, iktisadın muhtaçlık duyduğu profesyonelleri, üst seviye uzmanları, ilim insanlarını ve araştırmacıları yetiştiren ve Ulusal inovasyon sistemlerini destekleyecek yeni bilgiler üretmede anahtar roller oynayan kurumlar olduğuna işaret eden Özvar, bu çalışmaların halk kaynağı kullanarak yerine getirildiğine dikkati çekti.
Özvar, “Dolayısıyla çalışma alanlarına ait süreçlerin şeffaflık ve hesap verebilirlik unsurları doğrultusunda yürütülmesine katkı sunmayı ve üniversitelere ait bilgi temelli, delile dayalı değerlendirmelerin yapılabilmesine İmkan sağlamayı amaçlıyoruz.” dedi.
“Son 20 yıllık süreçte Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın yükseköğretim vizyonu sayesinde yükseköğretim Kurum sayımız, yaklaşık 3 kat artarak 208’e ulaşmıştır.” diyen Özvar, yükseköğretim sisteminin nicel gelişimiyle Bir arada kalite odaklı dönüşüm ve gelişimini de önemsediklerini ve desteklediklerini kaydetti.
Kurumların izleme ve kıymetlendirme üniteleri aracılığıyla belirlenen göstergelere ait çalışmalar yürüttüklerini memnuniyetle takip ettiklerine işaret eden Özvar, yayımladıkları raporun üniversitelere ait etraflı bir kıymetlendirme fırsatı sunacağına, yükseköğretim sisteminin güzelleştirilmesine yönelik ne Cin müdahalelerde bulunulabileceğine ve hangi alanlarda araştırmalar yapılabileceğine ait ipuçları vereceğini düşündüklerini söyledi.
– Salgına Karşın göstergelerdeki iyileşmeler
Özvar, 2020-2021 eğitim öğretim yılını kapsayan raporda, Kovid-19 salgını sürecinin yükseköğretim sistemi üzerinde yol açtığı tesirlere ait yaptığı değerlendirmede ise salgının, yakın Devre dünya tarihini etkileyen en Değerli konulardan birisi olduğuna dikkati çekti.
Erol Özvar, yükseköğretim kurumlarının, salgın sürecinin fevkalâde koşullarına Karşın eğitim ve öğretim, araştırma ve geliştirme, topluma hizmet üzere Temel faaliyetlerini muvaffakiyetle sürdürdüğünü vurguladı.
Bu Yıl Üniversite İzleme ve Kıymetlendirme Çalışması’nda, evvelki yıllardan farklı olarak her bir göstergenin Yıl bazlı değişiminin gözlenmesine İmkan sağlandığını, rapora ilgili göstergenin Yıl bazlı değişimine ait grafikler eklendiğini, böylelikle nihayet Yıl gösterge bedelinin evvelki yıllarla çarçabuk karşılaştırılmasının Muhtemel hale geldiğini anlatan Özvar, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu pahaların Yıl bazlı değişimi incelendiğinde, salgının harikulâde koşullarına Karşın 2020-2021 eğitim öğretim yılında yükseköğretim kurumlarının evvelki yıla göre datalarında güzelleşmeler gözlemlenmiştir.
Örneğin üniversitelerin düzenlediği memleketler arası sempozyum, kongre ve sanatsal stant sayısı 2018’de 2 bin 222 iken 2020 yılında Kovid-19 salgınının tesiriyle 2 bin 84’e kadar gerilemiş, 2021 yılında yüzde 65’in üzerinde bir artışla 3 bin 452 düzeyine ulaşmıştır. Salgın kurallarından etkilenebilecek bir Öbür gösterge de Yurt dışı kurumlarla ortak yürütülen proje sayısıdır. Bu göstergede de salgınının Olumsuz tesirlerine Karşın Yurt dışı kurumlarla ortak yürütülen proje sayısında yüzde 38’lik artış gerçekleşmiştir. Lakin yakın temas, Çehre yüze etkileşim gerektiren ve seyahat kısıtlamalarından etkilenen az sayıda göstergede salgının Aleni tesirini görmek mümkündür. bilhassa milletlerarası değişim programları kapsamında Türkiye’ye gelen ve Yurt dışındaki üniversitelere giden öğretim elemanlarının ve öğrencilerin sayısında bariz tesirler görülmüştür. Bu göstergelerdeki değişimler yorumlanırken bulaş riskinin azaltılmasına dair tedbirler ve salgın periyodu sınırlamaları dikkate alınmalıdır.”
– Mezun olan doktora öğrencisi sayısında yüzde 17’lik artış
Erol Özvar, 2022 yılı raporunda ortaya çıkan en Kıymetli bulguların ne olduğunun sorulması üzerine, Üniversite İzleme ve Kıymetlendirme Raporu’nda birinci Temel alanın eğitim ve öğretim olduğunu belirterek, “Bu alanda mezun olan doktora öğrencisi sayısında yüzde 17’lik bir atış görülürken ALES’te birinci yüzde 5’lik dilime giren program sayısı evvelki Yıl 490 iken 2021’de 536 olmuştur.” diye konuştu.
Raporda, 2020’ye nazaran 2021’de milletlerarası Faaliyet sayısı ortalamasının 13,1’den 19,2’ye ulaştığını, öğrencilerin yaptığı toplumsal mesuliyet projesi ortalamalarının 55,5’ten 74,6’ya yükseldiğini, öğrencilerin yaptığı endüstriyel proje sayısı ortalamalarının yaklaşık 14 puanlık artış gösterdiğini bildiren Özvar, “Teknokent yahut Teknoloji Transfer Ofisi (TTO) projelerine katılan Talebe sayısı ortalaması, 2019 yılından 2020 yılına geçerken görülen 65 puanlık düşüşle 175 olarak gerçekleşmişken 2021 yılında 222 düzeyine yeniden ulaşmıştır.” dedi.
Programların genel doluluk oranı ortalamalarına ait Özvar, “Bu oranlar, 2019 ve 2020 yıllarında yüzde 89 düzeyinde iken 2021 yılında kontenjan artışına da bağlı olarak yüzde 87,8 düzeyinde gerçekleşmiştir. Bu Yıl uygulamaya koyduğumuz siyasetlerle program doluluk oranlarının Değerli ölçüde gelişim kaydettiğini ayrıyeten belirtmek isterim.” dedi.
Akredite lisans programı sayısının, evvelki yıllarda görülen artışlarla Bir arada 2021’de yaklaşık yüzde 9 düzeyine ulaştığını bildiren Özvar, “Akredite lisans programı sayısı bir evvelki Yıl 689 iken 2021 yılında 827’ye erişmiştir.” bilgisini verdi.
Özvar, doktora programlarından mezun olan Talebe sayısının 2018’de 7 bin 250, 2019’da 8 bin 275, 2020’de 7 bin 525 iken 2021’de 8 bin 815 olduğuna dikkati çekerek, “Yükseköğretim sistemindeki gelişmeler doğrultusunda mezun sayısının istikbal yıllarda artması beklenmektedir. var öğretim üyesi sayısı dikkate alındığında gelecekte ortaya çıkması beklenen olan öğretim üyesi muhtaçlığının zorlanmadan karşılanabileceği bedellendirilmektedir.” dedi.
– TÜBİTAK dayanak programı sayısında artış
YÖK Lideri Özvar, “Araştırma-Geliştirme, Proje ve Yayın” alanındaki bilgileri değerlendirirken, 2021 datalarının bir evvelki yılla karşılaştırıldığında, milletlerarası hakemli mecmualardaki yayın sayısı ortalamasının 0,40’tan 0,44’e ulaştığını bildirdi.
Özvar, bahse ait şu bilgileri verdi:
“En yüksek yüzde 10’luk dilimde atıf Meydan yayın sayısı, Değerli bir artışla 2019’da 16 bin 256 iken 2021’de 28 bin 790’a yükselmiştir. Laf konusu göstergeye ilişkin ortalama değer 139’dan 154’e kadar çıkmıştır. Bu yükselişler, akademik performansın temel alındığı bir Yönetim ideolojisinin benimsendiğinin göstergesi olarak kıymetlendirilebilir.
Önemli gelişim alanlarından biri de TÜBİTAK tarafından verilen Ulusal ve milletlerarası araştırma bursu sayısında görülmüştür. Laf konusu bursların sayısı 8 bin 87’den 2021’de 20 bin 97’ye ulaşmıştır. TÜBİTAK tarafından verilen dayanak programı sayısı ise 10 bin 576’dan 11 bin 524’e yükselmiştir. Ulusal ve milletlerarası Kuruluş ve kuruluşlar tarafından desteklenen Ar-Ge projesi sayısı 9 bin 15’ten 12 bin 305’e ulaşmıştır. Dünya sıralamalarına giren üniversite sayısı evvelki Yıl 24’ten 34’e ulaşırken 2021’de bu sayı nizamlı artışını devam ettirmiş ve 43 üniversitemiz sıralamada yer almayı başarmıştır. Laf konusu üniversitelerin 3’ü birinci 500’de yer alırken 15’i birinci 1000’de yer almıştır. Ayrıyeten üniversitelerin 8’i her üç sıralamada da yer almayı başarmıştır. sanayi ile ortak yürütülen proje sayısı da 6 bin 218’den 7 bin 880’e çıkmıştır. önemli değişimlerden biri de üniversite laboratuvarlarında Ar-Ge, inovasyon ve Eser geliştirme kapsamında sunulan hizmetlerden elde edilen gelirlerde olmuştur. Elde edilen gelirin genel ortalaması yaklaşık 132 milyon liradan 2021’de163 milyon liraya ulaşmıştır.”
– Milletlerarası Talebe sayısında artış
YÖK Lideri Erol Özvar, bir öteki başlık olan “uluslararasılaşma” alanındaki kimi göstergelere ait Yıl bazlı bilgileri karşılaştırdı.
Yabancı asıllı Talebe sayısındaki nizamlı artışın devam ettiğini, yabancı asıllı Talebe sayısının 2021 yılında 184 bin 46’dan 223 bin 978’e çıktığını bildiren Özvar, “İstihdam edilen yabancı asıllı doktoralı öğretim elemanı sayısı ise 2019’da 2 bin 85, 2020’de 2 bin 29 iken 2021’de 2 bin 107 olmuştur.” dedi.
– Topluma hizmet ve toplumsal mesuliyet alanı
Özvar, izlemeye temel dördüncü Meydan olan “Topluma Hizmet ve Toplumsal Sorumluluk” alanındaki göstergelere ait Yıl bazlı datalar karşılaştırıldığında, tertipli bir artış yaşandığını kaydetti ve halk kurumları ile ortak yürütülen proje sayısının 3 bin 61’den 4 bin 368’e, dezavantajlı kümelere yönelik düzenlenen aktiflik sayısının kayda değer bir artış oranıyla 4 bin 749’dan 8 bin 559’a ulaştığının görüldüğünü bildirdi.
Erol Özvar, Manisiz Üniversite Mükafatı sayısının 418’den 2021’de 527’ye çıktığını, Talebe başına yapılan harcama ölçüsünün 2021’de 15 bin 825 liradan 18 bin 378 liraya yükseldiğini, toplumsal mesuliyet projesi sayısının 2019’da 3 bin 850, 2020’de 3 bin 424 iken 2021’de 5 bin 977’ye ulaştığını kelamlarına ekledi.
Yorum Yok